Skip to content
banner-loga

Wieloletnie zmiany wielkości i struktury połowów ryb w Zalewie Szczecińskim Zalew Szczeciński

European whitefish (Coregonus lavaretus)

Zalew Szczeciński jest zbiornikiem stanowiącym część estuarium Odry, odciętym od morza dwoma wyspami: Uznam i Wolin. Pierwsze dane na temat występujących ryb w tym akwenie dostarczają prace wykopaliskowe (archeoichtiologiczne). Analizy szczątków ryb z tych stanowisk wykazały występowanie i połowy co najmniej 20 gatunków przedstawicieli ichtiofauny (Chełkowski i in. 1998, Filipiak i Chełkowski 2000). Natomiast pierwsze szczegółowe badania ichtiofaunistyczne tego akwenu były przeprowadzone na początku XX wieku przez Henkinga (1923) i Neuhausa (1923). Zimdars (1941) podaje, iż w okresie międzywojennym Zalew Szczeciński zamieszkiwały na stałe 22 gatunki ryb oraz 14 gatunków pojawiało się w połowach sporadycznie. Jednocześnie wskazuje, iż w strukturze gatunkowej ichtiofauny dominowały kolejno: płoć (31,54%), węgorz (15,71%) oraz leszcz (12,57%), a połowy rybackie wynosiły 2200-4900 ton ryb. Po II Wojnie Światowej połowy rybackie wahały się w granicach 1800 – 3700 ton ryb, a wydajność połowowa od 31,4 kg/ha, do 75,7 kg/ha (Wiktor 1960, Wysokiński i in. 1997). Wieloletnia eksploatacja rybacka wód Zalewu Szczecińskiego, a przede wszystkim zmienność warunków środowiskowych tego akwenu były przyczyną zmian wielkości połowów oraz struktury ichtiofauny. Obecnie w strukturze poławianych ryb dominuje okoń (36,96%), płoć (25,59%) oraz leszcz (25,28%), a pod względem ekonomicznym duże znaczenie ma sandacz, którego połowy wynoszą 4,3% (dane z lat 2004-2017). Według danych połowowych z lat 1931-2021, rybołówstwo na zalewie można podzielić na 7 okresów. I okres – lata 1931-1939 charakteryzujący się wzrostem połowów, prowadzeniem eksperymentalnych zarybień; II okres – lata 1939-1945  -brak połowów spowodowany II Wojną Światową, III okres – lata 1947-1949, w którym nastąpił wzrost połowów (z 1200 do 3700 ton) we względu na zwiększanie się nakładu połowowego spowodowane napływem pracowników ze wschodnich kresów Polski. IV okres lata – 1950-1957 z charakterystycznym spadkiem połowów rybackich (z 3700t do 1300t), V okres 1957-1975 wzrost połowów do poziomu 3900t. W latach 1975-1990 (VI okres), w którym połowy utrzymywały się w zakresie 2500-4000t oraz VII okres 1991- do obecnie – spadek wielkości połowów ryb. Mimo tego, Zalew Szczeciński posiada olbrzymie znaczenie dla rybołówstwa tego regionu, ze względu na wysoką wydajność rybacką. Szczególny wpływ na ten akwen wywiera gospodarka morska, ze względu na istniejący na jego obszarze zespół portowy Szczecin–Świnoujście oraz zmiany antropogeniczne brzegów, które mogą negatywnie wpływać na zasoby i wędrówki ryb w tym akwenie.

Połowy żakowe - Zalew Szczeciński (2023)